| Zbigniew Nienacki | |
| |
| Imię autora | Zbigniew Tomasz Nowicki (Nienacki) |
|---|---|
| Urodzony | 1 stycznia 1929 w Łodzi |
| Zmarł | 23 września 1994, Morągu |
| Książki | Uroczysko, Skarb Atanaryka, Pozwolenie na przywóz lwa, Wyspa Złoczyńców, Templariusze, Księga Strachów, Niesamowity Dwór, Nowe przygody Pana Samochodzika, Zagadki Fromborka, Fantomas, Tajemnica Tajemnic, Winnetou, Niewidzialni, Złota rękawica, Człowiek z UFO, Nieuchwytny Kolekcjoner(zaczęty przez Ninackigo ale dokończony przez Szumskiego oraz Testament rycerza Jędrzeja (została wprawdzie napisana przez Jerzego Szumskiego, ale wydana pod nazwiskiem Nienackiego) |
Ogłolna informacja[]
Zbigniew Tomasz Nowicki (Nienacki) urodził się 1 stycznia 1929 roku w Łodzi jako syn Jana i Cecylii z Daneckich. Ojciec był urzędnikiem, a matka nauczycielką. Miał dwóch braci. Starszy, Janusz Wojciech, został psychologiem, a młodszy, Andrzej, technikiem. Rodzice mieszkali w Łodzi przy ulicy Kruczej.
W 1940 roku został wraz z rodziną wysiedlony do Słupi Skierniewickiej. Tam ciężko pracował fizycznie, ale poznał też i pokochał wieś. Po zakończeniu wojny powrócił z rodziną do Łodzi i w styczniu 1945 roku do przedwojennego mieszkania. Niebawem rozpoczął naukę w Liceum Ogólnokształcącym nr 3 przy ulicy Sienkiewicza.
W 1946 roku napisał pierwszą powieść dla młodzieży „Związek poszukiwaczy skarbów”, która była drukowana w odcinkach w tygodniku „Przyjaciel”. Drukował też wiersze w „Kuźnicy” i w „Szpilkach”.
W 1948 roku zdał maturę i wyjechał do Szklarskiej Poręby, gdzie krótko pracował jako wychowawca w Domu Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W tym samym roku rozpoczął studia w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Rok później otrzymał stypendium i zaczął studiować scenopisarstwo w Wszechzwiązkowym Państwowym Instytucie Kinematografii w Moskwie. Z Moskwy wyjechał samowolnie w 1950 roku. Wtedy wstrzymano druk w „Czytelniku” jego pierwszej książki „Chłopcy”, jego usunięto ze studiów, a ojca wyrzucono z pracy. Po pewnym czasie otrzymał jednak Zbigniew etat redaktora w „Głosie Robotniczym”, gdzie pracował do 1958 roku (do szkoły filmowej ponownie go nie przyjęto).
W 1952 roku ożenił się z Heleną Dąbską, a w 1953 roku urodził się im syn Mariusz (był lekarzem, zmarł w 1999 roku).
W latach 1954—1964 pracował w tygodniku „Odgłosy”, gdzie kierował działem reportażu, potem działem filmowym, a na koniec działem „kobiecym”. Owocem tej pracy był tom reportaży „Ucieczka z przedmieścia”. W 1958 roku na łamach „Odglosów” wydał powieść w odcinkach „Zabójstwo Herakliusza Pronobisa”.
Zbigniew Nienacki i Pan Samochodzik[]
W 1957 roku wydał powieść „Uroczysko” (w późniejszych wydaniach Pan Samochodzik i święty relikwiarz), którą uważał za swój właściwy debiut, Skarb Atanaryka wydał 1960 roku, w 1961 roku „Pozwolenie na przywóz lwa” oraz w 1964 powieść dla młodzieży Wyspa Złoczyńców, która stała się początkiem serii książek o Panu Samochodziku.
W 1966 roku wydał kolejną książkę młodzieżową Pan Samochodzik i Templariusze, a w 1967 roku Księgę strachów.
Przełomem w życiu i twórczości Pisarza było w 1967 roku jego przeprowadzenie się do Jerzwałdu na Mazurach. W 1969 roku wydał Niesamowity dwór, w 1970 roku „Nowe przygody Pana Samochodzika, a w 1975 roku Pan Samochodzik i Tajemnica Tajemnic.
Inne książki[]
Zbigniew Nienacki pisał równiesz inne książki oprócz przygód [Pan Samochodzik i...|Pana Samochodzika], oto one:
Uwodziciel - WARMIA
- „Worek Judaszów” (1961 r.)
- „Laseczkę i tajemnicę” (1961 r.)
- „Termitierę” (1961 r.)
- „Wąż morski” (1962 r.)
- „Podniesienie” (1963 r.)
- „Golem” (1963 r.)
- „Myszy króla Popiela” (1963 r.)
- „Styks” (1963 r.)
- „Z głębokości” (1964 r.)
- „Sumienie”’’’ (1965 r.)
- „Opowieść o Bielinku” (1966 r.)
- „Miejsce dla żywych” (1967 r.)
- „Nekropolis” (1968 r.)
- „Mężczyzna czterdziestoletni” (1971 r.)
Pisarz tworzył kolejne powieści młodzieżowe o Panu Samochodziku, a jednocześnie swoje najbardziej znane książki dla dorosłych: „Uwodziciel” (1979), „Raz w roku w Skiroławkach”, tom 1—2 (1983), „Wielki las” (1987) i „Dagome iudex”, tom 1—3 (1989—1990). Tę ostatnią powieść uważał za najlepszą w swoim dorobku literackim.
Nagrody[]
W 1962 roku został członkiem Związku Literatów Polskich, a w 1964 roku otrzymał nagrodę miasta Łodzi za „Podniesienie” i „Worek Judaszów”. W 1966 roku otrzymał kolejną nagrodę za powieść „Liście dębu” (pierwotny tytuł „Święta miłość”), której tom I ukazał się drukiem w 1967, a tom II w 1969 roku. W 1988 roku „Wielki las” wyróżniono nagrodą Stowarzyszenia Księgarzy Polskich, a w 1991 roku Pisarza uhonorowano nagrodą za twórczość dla dzieci i młodzieży.
Filmy[]
Pan Samochodzik i praskie tajemnice - TV POLONIA
Kilka powieści Zbigniewa Nienackiego doczekało się adaptacji filmowej. Stanisław Jędryka w 1971 roku nakręcił Wyspę Złoczyńców, Jerzy Passendorfer „Akcję Brutus” według „Worka Judaszów”, a w telewizji pojawił się serial Pan Samochodzik i Templariusze ze Stanisławem Mikulskim w roli głównej. Z kolei Janusz Kidawa nakręcił film Pan Samochodzik i niesamowity dwór, Kazimierz Tarnas „Pan Samochodzik i praskie tajemnice” (filmowa wersja Tajemnicy Tajemnic), a w 1991 roku Janusz Kidawa „Latające machiny kontra Pan Samochodzik” (filmowa wersja [[Złota Rękawica|Złotej rękawicy).